appellation côntrolée

2016-06-18

 

gegarandeerd of niet gegarandeerd
dat is de vraag

Keurmerken, ze zijn er tegenwoordig in alle soorten en maten. Van betrouwbare en minder betrouwbare herkomst, van het vroegere kwaliteitszegel van de Vereniging voor Huisvrouwen en Kemakeur tot Max Havelaar, fair trade, dolfijnvriendelijk, msc en de -omstreden- blauwe en groene vinkjes. Soms zie je door de bomen het bos niet meer. Voegen deze keurmerken iets toe? Dat hangt vooral van de certificerende instantie.

appellation côntrolée d'origine

Op wijngebied bestaan er al langere tijd certificering. Rond 1700 werden rondom Tokaj in Hongarije al de eerste wijngaarden geclassificeerd, in 1855 volgde Bordeaux. Het huidige Franse appellationsysteem ontstond begin jaren dertig. De INAO werd speciaal hiervoor opgericht en is de enige instantie die wikt en beschikt over het benoemen van nieuwe regio's en wijnen tot appellatiewijnen. Dit Franse systeem is in vele Europese landen overgenomen, in de Verenigde Staten zie je vergelijkbare systemen ontstaan.

kwaliteitskenmerken

De classificeringsysteem bestaan uit verschillende kwaliteitsniveau's. In deze classificering is bijvoorbeeld vastgelegd welke terreinen toegestaan zijn als wijngaard, de druivensoorten, de maximale opbrengst, soms ook snoeiwijzen, toegestane en verboden bewerking in de kelder, etc. etc. Op nationaal en/of regionaal niveau kan dat wel verschillen per appelatie.

Het instapniveau is meestal tafelwijn (vin de table, vino da tavola, landwein, etc.). Op dit niveau zijn de kwaliteitsregels zeer basaal, maar geven daarom de wijnmaker veel mogelijkheden. Dat is de reden dat sommige ambitieuze wijnmakers hun beste wijnen als tafelwijn verkochten of moesten verkopen. Door de minimale regels konden ze naar hartelust experimenteren met druivensoorten, houtlagering en andere keuzes om kwaliteitswijnen te maken. Daarom kan tafelwijn spotgoedkoop én peperduur zijn.

Redelijk recent is wijn met beschemde herkomstbenaming als nieuw niveau geïntroduceerd (i.g.t. of i.g.p.). Dit is ondermeer gedaan om tegemoet te komen aan de wensen van de hierboven genoemde ambitieuze wijnmakers. Ook op dit niveau is er nog veel vrijheid voor de wijnmaker, maar is er wel gekeken naar een hoger kwaliteitsniveau.

Gecontroleerde herkomstbenaming is het volgende niveau, bekend als a.o.p., a.o.c., d.o.c. of d.o. bijvoorbeeld. Hieronder vallen de meeste traditionale wijngebieden in Europa. Onder deze regeling is er weinig speling voor de wijnmakers, veel is aan regels gebonden. Het voordeel daarvan is wel dat je in principe weet wat er in je glas zit. Rode Bourgogne is dan altijd pinot noir, anders zou het geen Bourgogne a.o.c. mogen zijn.

grand cru en d.o.c.g.

Er zijn altijd wijnmakers die zch erder willen onderscheiden, omdat ze bijv. vinden dat hun terroir uitzonderlijk goed is of omdat ze nog strengere kwaliteitsregels willen hebben met als doel zich te kunnen onderscheiden van de grauwe middelmaat. Mede daarom zijn er -soms binnen de bestaande appelaties- soms aanvullende aanduidingen ontstaan. Grand cru is daarvan een voorbeeld, deze zijn bijvoorbeeld voorbehouden aan de betere terroirs en/of wijngoederen in bijvoorbeeld Bourgogne of Bordeaux. Dit zijn binnen de wet verankerde keurmerken in tegenstelling tot een loze kreet als grand vin de Bordeaux.

Italië kent naast de normale d.o.c.-aanduiding nog de aanduiding d.o.c.g. Daarmee is de wijn niet alleen van een denominaziona di origine controllata, maar is die ook nog eens garantita, gegarandeerd. Dit keurmerk wordt aan geselecteerde wijnregio's gegeven. En zo zijn er nog wel meer systemen om wijn te onderscheiden in verschillende kwaliteitsniveau's.

gegarandeerd en gegarandeerd lekker?

Elke kwaliteitsaanduiding op een bewijn garandeert dat een wijn aan specifieke technische specificaties voldoet, daarvoor staan de certificerende instanties in principe garant. Een naïeve of minder geïnformeerde wijnkoper denkt daarom wel eens automatisch dat zo'n wijn ook goed en lekker is. Die mensen moet ik helaas teleurstellen. Ook appellatiewijnen kunnen uitermate onsmakelijk zijn ook al voldoen ze keurig aan alle regels en specificaties. Op dit punt komt namelijk het vakmanschap van de wijnmaker boven drijven, waar passie culmineert in een topproduct binnen het kader van een herkomstbenaming.

Helaas kun je aan technische kwaliteitsgarantie of een mooi label niet zijn of een wijn smakelijk is. Daarvoor moet je toch te rade gaan bij bevriende wijnliefhebbers, tijdschriften en recensies of bij een gespecialiseerde wijnhandel. En natuurlijk veel blijven proeven. Vroeg of laat vind je dan ongetwijfeld fijne wijnen die bij je smaak passen.

Geniet er van.