De bier(r)evolutie
2015-06-13
De opkomst van de zelfstandige brouwerij...
Teken van veranderingen?
Het lijkt te broeien in de wereld van eten en drinken. Op alle fronten zie je interessante ontwikkelingen. Steeds meer consumenten, onder invloed van bijv. een beweging als Slow Food, zijn op zoek naar puurheid, authenticiteit, beleving. Echt eten?
streekproducten
Al een paar jaar zie je overal in den lande allerlei initiatieven ontstaan: zoals kleine tuinderijen, nieuwe kaasmakers, herwaardering voor oude fruit-, groente- en dierenrassen en de opkomst van vele tientallen brouwerijtjes. Hierbij vallen termen als 'streekproduct', 'authenticiteit', 'puur', 'eerlijk'. Ook wordt -al dan niet terecht- de termen 'biologisch', 'duurzaam' of 'ekologisch' erbij gehaald.
Naar mijn mening staan deze termen symbool voor een toenemend verlangen naar meer herkenbaarheid. Steeds nieuwe voedselschandalen, de toenemende macht van een beperkt aantal multinationals, de anonimiteit van de massaproductie, de smaakvervlakking en homogenisering van het wereldwijde aanbod en de vraag of ons eten allemaal nog wel zo gezond is.
bier brouwen in Nederland
De opkomst van de zelfstandige bierbrouwerij is misschien wel een mooi voorbeeld van deze trend. De afgelopen jaren is het aantal brouwers gestegen tot over de 300! Jarenlang werd de vaderlandse markt gedomineerd door Heineken (en submerken als Amstel en Brand), Inbev met al zijn merken en Grolsch. Hier en daar vond je nog wel wat Belgisch (trappisten)bier, maar daar bleef het bij.
Er ontstond echter steeds meer behoefte aan bier met meer smaak. Standaardpils werd zoeter, de hop minder prominent, de smaak vlakker en voorspelbaarder. Dus gingen er liefhebbers op zoek. Naar andere smaken, naar oude recepten, naar betere of interessantere ingrediënten. Dat heeft geleid tot een enorme variëteit van blonde, rode, bruine, witte, zwarte, zoetere, bitterder en/of zure buren. Van frisse gekruide bieren met weinig alcohol tot krachtige jongens met serieuze alcoholpercentages.
toegang tot de markt
De grotere kleine brouwers en de middelgrote brouwers, zoals Jopen of De Leckere vinden hun weg tot de markt. De kleinere vind je steeds meer bij plaatselijke restaurants, slijterijen en supermarkten. Zo hebben we zelf bier van Duits&Lauret en het nieuwe Heuvelrugbier uit de regio. Maar de grote marktpartijen hebben ook in de gaten dat er aan hun marktaandeel geknibbeld wordt. Dus zie je supermarkten ineens op grotere schaal speciaalbieren van kleinere brouwerijen aanbieden. Grote brouwers beginnen ineens massaal te investeren in nieuwe bieren. Zo zien je ineens overal Indian Pale Ale opduiken, zoals bijvoorbeeld bij Brand.
'lokaal' als marketingterm
Door grote aanbieders wordt er volop gekokketeerd met termen als 'streekproduct' of 'ambachtelijk'. Het is maar de vraag in hoeverre je dat allemaal moet geloven. Zelf vind ik de persoonlijke benadering die je ondervindt, wanneer je rechtstreeks koopt bij een brouwer, een boer of een worstmaker, een verademing. Je kunt praten over zijn producten, de manier waarop hij of zij ze produceert. Je hoort en ziet de passie achter het vakmanschap. Dezelfde verhalen hoor ik bij de wijnboeren waar we mee werken. Het gaan niet om 'veel voor weinig geld', maar om goed en smakelijk.
diversiteit
Door meer te kopen bij die lokale producent of bij die winkelier die zich onderscheidt door bijzondere kwaliteitsproducten, draag je bij aan de economische diversiteit. Nu al zie je in elk winkelcentrum vrijwel dezelfde winkels met dezelfde producten die je een winkelcentrum verderop ook al kan vinden. Je kunt zelf je omgeving levend en aantrekkelijk houden door te kiezen voor kwaliteit in plaats van kwantiteit. Door te kiezen voor de zelfstandige brouwer, tuinder, kaasmaker of winkelier met passie voor zijn vak en zijn producten.
